Her çocuk değerli ve özeldir. Bazı durumlarda çocukların kendilerine yol haritası çizecek, aile dışında profesyonel kişilere ihtiyacı doğabilir, bu nedenle, özel eğitim gerektiren çocuklar için bakıcı, yani gelişimsel bozukluklar yaşayan çocuklar, duygu ve davranış bozukluğu olan çocuklar, sosyal ve iletişim becerilerinde bozukluk yaşayan çocuklar, öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklar, üstün zekalı çocuklar ve yetenekli olan çocukların, okul ve sosyal hayatında, toplumsal davranışlarına destek verebilecek, çevreye ve hayat şartlarına uyum göstermesi için çalışan, gölge öğretmenliği adı verilen, özel eğitimci bakıcılara ihtiyaçları vardır.
Özel eğitim gerektiren çocuklar için eğitimli bakıcı neler yapar ?
Eğitimli bakıcı,çocuğun psikolojik ve zihinsel gelişimi için, okulda veya sosyal yaşamında, kendi başına anlama, öğrenme ve eğitsel gereksinimlerini yerine getirmemesinden dolayı, çocuğun ihtiyaç duyduğu bir bakıcıdır. Lise çocuk gelişimi mezunu bakıcı, üniversite çocuk gelişimi alanından mezun bakıcı veya üniversite psikoloji alanlarından mezun olan kişiler, eğitimli bakıcı olarak çalışabilir. Yeterli donanım, bilgi ve sabra sahip olmaları bir zorunluluktur.
* Çocuğun davranışlarını iyi gözlemlemek, ihtiyaçlarını fark edebilmek ve davranışsal problemlerine çözüm sağlamaya çalışmak başlıca görevleri arasındadır.
* Özel eğitim gereksinimi olan çocuğa, sınıfın ortamında, fiziksel ve sözel yardımcı olan, çocuğun okulda aldığı eğitimi anlayabileceği şekilde uyarlayan, çocuğun öğrenmesini kolaylaştıracak materyaller ve etkinlikler sağlayan, çocuğun bağımsız eğitim sürecine destekleyen profesyonellikte çalışırlar.
Bu görevler, çocuğun sorunlarına göre değişebilir. Çocukla ilgili tespitlerini aileye, okul yetkililerine ve uzmanlara da aktaran eğitimli bakıcı, farklı derecelerde zihinsel ve davranışsal sorunları olan çocukların problemlerinin azalmasını veya ortadan kalkmasını sağlamaya çalışır.
Örneğin;
Down sendromlu bir çocuğun, kendisine verebileceği ya da dışarıdan gelecek zararlara karşı da korur. Down sendromlu, otistik içine kapanık, sosyal olmayan ve benzeri nitelikler taşıyan çocuklara rehberlik edip, onlara her alanda arkadaşlık etmek görevleri arasındadır.
Bu desteğe ihtiyacı olan çocukların, aile içindeki ve okul saatleri içerisinde ortama uyumları için çalışan eğitimciler, uyum sürecini, aile, okul ve özel eğitim çemberinde, en iyi şekilde yürütmeye çalışır.
Özel eğitim gerektiren çocuklar için, eğitimli bakıcıların önemi;
Down sendromlu çocuk, otistik çocuk, hiperaktif çocuk, fiziksel veya zihinsel yönden akranlarının gerisinde kalan, ya da tam tersi, yüksek zekalı olmasının zorluklarını yaşayan çocuklarla, mutlaka özel olarak ilgilenilmesi gerekir. Bu süreçte, çocuğun henüz edinemediği becerileri kazanması için uygulayıcı ve davranışlarını değiştirmeyi sağlayan özel eğitimcidir. Öncelikle, ebeveynlerin çocuğun ihtiyaçlarını kabullenip bu doğrultuda, okul + ebeveynler + özel eğitimli bakıcı ,çocuğun okul ve sosyal yaşam alanında pozitif davranışlarını ortaya çıkarıp çocuğa uygun program oluşturulması hedefler. Bu program, ebeveynler tarafından da uygulanır. Bu programı günlük yaşam aktiviteleriyle de genelleştirme çalışmaları ile desteklemeye çalışır.
Anne ve babayı yönlendirmek ve bu konuda da bilinçlendirmek, çocuğun yaşam kalitesini arttırmak konusunda hareket eden, özel eğitimli bakıcı, ebeveynlerin bu durumu kabul etmesi ve bu yönde çocuğa destek olmaları için tavsiyelerde bulunur. Çocuğun gelişme özellikleri ve bireysel farklılıkları göz ardı edilmemeli. Çocuğa özgü program hazırlayıp yol haritası çizilmeli, ortak ilgi kurarak karşısındakine dikkatini vermesi, karşılıklı etkileşime geçebilmesi ve öğrenebilmesi amaç edinmelidir.
Eğitimli bakıcının hedefleri nelerdir ?
Çocuğu bilgilendiriyor; ona unuttuğu şeyleri hatırlatıyor; iletişim becerilerinin gelişmesini ve sosyalleşmesini sağlamaya çalışıyor; onu kendisine verebileceği ve dışarıdan gelebilecek zararlardan koruyor ve çocuğun zaman içerisinde bunların hepsi veya bir kısmı için yardıma ihtiyaç duymayacak hale gelmesini sağlamaya çalışmak hedefleri arasında yer alır. En temel amacı; özel gereksimi olan çocuğa bağımsızlığını kazandırıp; bireysel özelliklerini göz önünde bulundurarak; eğitim ortamında aile; okul ve çocuk üçgeninde; aktif bütünlüğü sağlar.
Özel eğitim gerektiren çocuklar için bakıcı, çocuğun yardıma ihtiyaç duyduğu konularda; yetkin hale gelmesini; desteğe ihtiyaç duymayan veya daha az duyan bir hale gelmesini sağlamak amacındadır. Bu konuda; desteğe ihtiyaç duyan ailelere; elimizden gelen en iyi hizmeti verebilmek için bekliyoruz.
Berkay Danışmanlık İnsan Kaynakları
Güldan Şahbaz
İnsan Kaynakları Yöneticisi
11.09.2019